هنگام خريد لپتاپ چه نکاتی رادر نظر بگیریم
علایم حیاتی
وقتي به يک فروشگاه لپتاپ ميرويد و از فروشنده ليست قيمت ميخواهيد، احتمالا با تعداد زيادي مدل لپتاپ مواجه ميشويد که جلوي هر کدام تعداد زيادي خصوصيت و مشخصه درج شده است. پردازنده، حافظه اصلي، حجم هاردديسک، پردازنده گرافيکي، سيستمعامل، وزن، اندازه نمايشگر، پورتها و حتي ذخيرهکننده نوري جزو مهمترين اين خصيصهها هستند که با آنها مواجه خواهيد شد. اما اينکه کداميک اين خصيصهها مهم بوده يا کدام آنها براي شما اهميت بيشتري دارد، سوالي است که شايد خيلي کاربران پاسخ درست آن را نميدانند اگر چنين چيزي باشد، انتخاب يک لپتاپ مناسب از بين مدلهاي فراوان و متنوع کار بسيار دشواري خواهد بود. متاسفانه خيلي از کاربران بعد از خريد لپتاپ، پس از مدتي به نوعي آن را مناسب کار و نياز خود نميدانند، در حاليکه ممکن است پول زيادي هم بابت خريد آن داده باشند. قدرت پردازشي کم، عدم توانايي در اجراي بازيها با سرعت مطلوب، کمبود فضا براي ذخيرهسازي اطلاعات، وزن بالا يا مدت شارژ کم، مشکلاتي بوده که خيلي از کاربران پس از خريد لپتاپ خود با آنها مواجه ميشوند. اين مشکلات را قبل از خريد لپتاپ، با يک انتخاب آگاهانه، درست و مطابق با نياز، ميتوان بررسي کرد. برطرف کردن خيلي از اين کمبودها، بسيار ساده است. به عنوان مثال با يک پيشبيني درست ميتوانيد تشخيص دهيد که به چه ميزان فضاي هاردديسک براي لپتاپ خود نياز داريد يا چه پورتهايي و حتي چه تعداد پورتهاي ورودي و خروجي بايد روي لپتاپ شما تعبيه شده باشد. پاسخ به اين سوالات واقعا راحت است. در عوض ما در ادامه فاکتورهاي مهمتر ديگري که براي تصميمگيري در مورد آنها، ممکن است به اطلاعات بيشتري نياز داشته باشيد را باز خواهيم کرد. اين فاکتورها به ترتيب پردازنده مرکزي، پردازنده گرافيکي، اندازه و وزن لپتاپ است. مطمئن باشيد با اطلاعاتي که درمورد اين شاخصها دريافت ميکنيد و با کمک اطلاعات درج شده در مشخصات فني لپتاپ خود، خيلي ساده ميتوانيد مدل موردنياز خود را انتخاب کنيد. فراموش نکنيد که هنگام انتخاب لپتاپ، سليقه هم تا حدود زيادي دخالت دارد. ممکن است چندين مدل مشابه را پيدا کنيد که تفاوت چنداني از نظر سختافزار و قدرت پردازشي نداشته باشند، در اين مواقع، تنها سليقه شما است که مشخص ميکند کدام مدل را برداريد.
پردازنده مرکزي(CPU)
شک نکنيد که پردازنده، مهمترين و اصليترين قطعه در يک لپتاپ است. پردازنده، علاوه بر آن که قدرت پردازش يک لپتاپ را مشخص ميکند، روي برخي خصوصيات و ويژگيهاي ديگر نيز تاثير ميگذارد که مهمترين آنها، مدت شارژ يا ميزان مصرف انرژي است.
بطور کلي پيشرفت فناوري ساخت پردازندهها در دو جهت اصلي حرکت ميکند، اول افزايش کارايي و سرعت و دوم کاهش مصرف انرژي. همين اصل ساده باعث ميشود تا به شما توصيه کنيم هميشه لپتاپي را انتخاب کنيد که پردازنده آن مبتني بر جديدترين و به روزترين فناوري موجود باشد. متاسفانه دستهبندي پردازندههاي لپتاپ براساس کارايي آنها کار دشواري است و شايد با انجام اين کار شما کمي سردرگم شويد و مدلهاي مختلف يک خانواده از پردازندهها را در دستههاي مختلف ببينيد. به جاي اين کار، تصميم گرفتيم پردازندههايي که در لپتاپهاي موجود استفاده ميشوند را در چندين جدول ليست کنيم و امتياز آنها را در چندين تست مختلف، بياوريم. به اين ترتيب با مقايسه امتيازها به راحتي به اختلاف کارايي ميان پردازندههاي مختلف پي خواهيد برد. به علاوه،براي اينکه با پردازندههاي مختلف که روي لپتاپها استفاده ميشوند، آشنا شويد، آنها را در چند دسته کلي معرفي ميکنيم.
پردازندههاي Core i7
پيشرفتهترين و سريعترين پردازندههايي که تا به امروز براي لپتاپها عرضه شدهاند، پردازندههاي Core i7 هستند. اين پردازندهها در دو دسته دو هستهاي و چهار هستهاي طراحي شدهاند. البته مدلهاي دو هستهاي Core i7، هنوز در لپتاپها بطور گسترده مورد استفاده قرار نگرفتهاند. مدلهاي دو هستهاي اين پردازندهها در دسته پردازندههاي Arrendale قرار گرفته که با استفاده از فناوري 32 نانومتري توليد ميشوند و پردازنده گرافيکي مجتمع نيز روي خود دارند اما در مقابل هماکنون لپتاپهاي زيادي در بازار پيدا خواهيد کرد که با چهار هستهايهاي 45 نانومتري Core i7 پيکربندي ميشوند. اين لپتاپها معمولا در مدلهاي 16 اينچ به بالا بوده که به عنوان لپتاپهاي جايگزين دسکتاپ (DTR) موردتوجه قرار ميگيرند. همانطور که در جدول مشاهده ميکنيد، توان مصرفي اين مدلها بالا بوده(45 و 55 وات) که نشانه مصرف بالاي انرژي در آنها است. اين خصيصه، طول شارژ باتري را به شدت کاهش داده و تنها راه بالا نگه داشتن زمان شارژ نيز استفاده از باتريهاي حجيمتر با ذخيرهسازي بالاتر خواهد بود. به همين دليل اين پردازندهها به لپتاپهاي بزرگ اختصاص يافته است. امتيازهاي درج شده در جدول به خوبي نشان ميدهد که در لپتاپهاي جديد، بالاترين کارايي و سرعت پردازش به پيکربنديهاي مجهز به پردازندههاي Core i7 اختصاص دارد. اگر وزن و اندازه لپتاپ براي شما مهم نبوده و تنها دنبال يک مدل با قدرت پردازشي بسيار بالا با تواناييهاي Multi Tasking فراوان هستيد، گزينهاي بهتر از چهار هستهايهاي Core i7 پيدا نخواهيد کرد. فراموش نکنيد که اين پردازندهها به تکنولوژي Hyper Threading نيز مجهز بوده و از ديد سيستمعامل، به نوعي يک پردازنده هشت هستهاي خواهند بود!
پردازندههاي Core i3/i5
اکثر لپتاپهاي سريع و خوشقيمتي که ما اين روزها به کاربران پيشنهاد ميکنيم، به پردازندههاي Corei5 يا Core i3 هستند. هر دوي اين پردازندهها، در خانواده Arrendale قرار ميگيرند و تمامي مدلهاي آنها داراي پردازنده گرافيکي مجتمع Intel HD Graphics روي خود هستند. تفاوت موجود ميان اين پردازندهها نيز تنها فرکانسهاي عملياتي بالاتر و همچنين پشتيباني از فناوري Turbo Boost براي مدلهاي Core i5 است. Turbo Boost يک قابليت بسيار جالب و تاثيرگذار بوده که اينتل اخيرا در برخي پردازندههاي خود به کار گرفته است. اين فناوري بسته به بار پردازشي موجود روي هستههاي پردازشي، فرکانس عملياتي آنها را بطور خودکار اورکلاک ميکند که باعث افزايش سرعت پردازنده ميشود. جالب اينکه اين افزايش فرکانس به نحوي صورت ميگيرد که مصرف پردازنده هيچگاه از حداکثر توان مصرفي (TDP) اعلام شده براي آن تجاوز نميکند. اگر به جداول نگاهي بيندازيد، خواهيد ديد که پردازندههاي Core i5 تقريبا در تمام شرايط از دوهستهايهاي Core 2 Duo سريعتر هستند و تنها يکي دو مدل از Core 2ها آن هم به دليل فرکانسهاي عملياتي بسيار بالاتر(نزديک 3 گيگاهرتز)، چند درصدي ميتوانند سريعتر باشند. سريعترين دو هستهاي Core i5 هم اکنون مدل i5-54OM است که از فرکانس عملياتي 53/2 گيگاهرتز بهره ميبرد. حتي مدلهاي Core i3 که در لپتاپهاي ارزان قيمت به کار گرفته ميشوند نسبت به Core 2هاي هم سطح خود، سريعتر وکممصرفتر بوده و از هر لحاظي به آنها ترجيح داده ميشوند. پردازندههاي Core i3/i5 همگي دو هستهاي بوده و از فناوري Hyper Threading نيز بهره ميبرند. اگر دنبال يک لپتاپ سريع و کممصرف در اندازههاي 13 تا 15 اينچ باشيد، پردازندههاي Core i3/i5 حتما بايد در آنها جا داشته باشد. اين پردازندهها بهترين تعادل را ميان کارايي، مصرف انرژي و مدت شارژ برقرار ميکنند. قرار است در ماههاي آينده، مدلهاي کممصرفتر اين پردازنده با ولتاژ کم(ULV) نيز عرضه شود.
پردازندههاي Atom
پردازندههاي اتم، کممصرفترين راهحلهايي هستند که اينتل تا به امروز براي لپتاپها معرفي کرده است. اين پردازندهها در لپتاپهاي کوچک و سبک يا همان نتبوکها استفاده ميشوند. پردازندههاي اتم در کنار مصرف انرژي بسيار پايين، قدرت پردازشي نسبتا پاييني در مقايسه با ساير پردازندهها دارد. مدلهايي طراحي شده از اين پردازندهها براي نتبوکها، تا به امروز همگي تکهستهاي بوده که البته به تکنولوژي Hyper Threading نيز مجهز هستند. نسل اول پردازندههاي اتم که دو مدل معروف N270 و N280 جزو آنها هستند، کماکان بيشترين تنوع مدل نتبوک را به خود اختصاص داده است. البته به لحاظ مقايسه کارايي، اين پردازندهها با نسل سوم که Pineview نام گرفته اختلاف زيادي ندارند ولي نسل دوم به لحاظ فناوري، تفاوتهاي زيادي کرده و کنترلر حافظه و همچنين پردازنده گرافيکي مجتمع GMA 3150 را در دل خود جاي داده است. کارايي پردازندههاي اتم براي گشت و گذار در اينترنت، کار با نرمافزارهاي سبک مثل نرمافزارهاي آفيس و کاربردهاي مشابه که به توان پردازشي بالا نياز ندارند، کاملا جوابگو و کافي است. يکي از ضعفهاي پلتفرم اتم چه در نسل اول و چه در نسل دوم آن، عدم پشتيباني از رمزگشايي و تسريع سختافزاري در پخش محتواي HD است. البته انويديا در پلتفرم ION اين مشکل را به خوبي برطرف کرده است. اين پلتفرم نيز از پردازندههاي اتم استفاده ميکند. در بازار برخي نتبوکها مثل سري S12 از Ideapadهاي لنوو را ميتوانيد پيدا کنيد که از پلتفرم ON و پردازندههاي اتم استفاده ميکنند. نتبوکها به دليل استفاده از پردازندههاي بسيار کممصرف اتم، معمولا طول شارژ بالايي دارند. در برخي مدلها مثل 100SHA از اسوس، طول شارژ تا حدود 11 ساعت نيز افزايش داشته است.
پردازندههاي Core 2
با عرضه چهار هستهايهاي Core i7، تقريبا اثري از چهار هستهايهاي Core 2 در بازار باقي نمانده و لپتاپهايي که با اين پردازندهها پيکربندي ميشوند، همگي دو هستهاي هستند. البته ما در مورد دو هستهايهاي Core 2 نيز نظر قطعي خود را دادهايم! Core i5ها و حتي Core i3ها در هر شرايطي اين پردازندهها ترجيح داده ميشوند. اگر دنبال لپتاپ بوديد و گزينههاي متعددي با دوهستهايهاي Core i5/i3 و Core 2 را مناسب خود ديديد، مدلهايي که از پردازندههاي جديدتر Corei3/i5 استفاده ميکنند بايد در ارجحيت قرار گيرند. اما در بين پردازندههاي Core 2 هنوز يک دسته از آنها هستند که ما به آنها علاقه زيادي داريم و آن مدلهاي با ولتاژ بسيار پايين(ULV) است که به صورت SUxx00 نامگذاري ميشوند. اين پردازندهها جزو خانواده 45 نانومتريهاي Penryn با 3 مگابايت کش L2 بوده و فرکانس عملياتي آنها بين 1300 تا 1600 مگاهرتز است. کارايي اين پردازندهها در حد مدلهاي دو هستهايهاي سريع Core 2 سري T5xxx بوده ولي مصرف انرژي بسيار کمي نيز دارند. لپتاپهاي 13 تا 15 اينچ با کارايي بالا و مدت شارژ طولاني، معمولا از اين نوع پردازنده استفاده ميکنند. UL80Vt از اسوس، يکي از مدلهاي 14 اينچ سبک( 2 کيلوگرم) و بيرقيب بوده که به اين پردازندهها مجهز است. طول شارژ اين مدل به بيش از 12 ساعت نيز ميرسد.
پردازندههاي Turion II و Phenom II
شايد کمتر از 10درصد لپتاپهاي موجود در بازار از پردازندههاي ساخت AMD استفاده ميکنند. دليل اصلي اين موضوع کارايي پايينتر و مصرف انرژي بالاتر در پردازندههاي موبايل AMD در مقايسه با محصولات مشابه اينتل است. احتمالا مزيت عمده پلتفرم موبايل AMD را بايد وجود پردازندههاي گرافيکي قدرتمندتر و به خصوص پردازندههاي گرافيکي مجتمع بهتر دانست. دو هستهايهاي Turion II پردازندههاي اختصاصي AMD براي پلتفرم موبايل اين شرکت است. سريعترين مدل اين پردازندهها، مدل M660 با فرکانس عملياتي 2700 مگاهرتز، قدرتي در حد دو هستهاي T7500 از خانواده Core 2ها دارد. اين در حالي است که اينتل حداقل 20 مدل پردازنده دو و چهار هستهاي سريعتر از R7500 در بين محصولات خود دارد. AMD، همانند پلتفرم دسکتاپ، پردازندههاي فنوم2 را در پلتفرم موبايل خود نيز جاي داده است. فنوم2 هاي موبايل مجموعا شامل هفت مدل دو، سه و چهار هستهاي هستند. اين پردازندهها نيز همانند Turion IIها، در رقابت سرعت و کارايي، از پردازندههاي موبايل اينتل عقب افتاده و بهتر است اينگونه بگوييم که حرفي براي گفتن ندارند. به همين دليل است که ميبينيم AMD سرمايهگذاري زيادي روي پلتفرم موبايل خود به خصوص در بخش پردازنده مرکزي، نکرده است. پردازندههاي موبايل اينتل به لحاظ مصرف انرژي نيز برتري قابل توجهي نسبت به محصولات مشابه AMD دارند. آنچه که تا اينجا براي شما گفتيم، پردازندههاي مهم بازار لپتاپ را کاملا پوشش ميدهد. ساير پردازندههايي که از آنها نامي برده نشد مثل دوهستهايهاي Pentium Dual Core، Athlon II و تکهستهايهاي Athlon Neo، سلرون و سمپرون، محصولات جديدي نيستند و همگي با آنها آشنا هستند. البته از خيلي از اين پردازندهها، شايد در ماههاي آينده ديگر خبري نباشد و پردازندههاي جديدتر جايگزين آنها شود. در ادامه بحث داغ و پرطرفدار پردازندههاي گرافيکي در لپتاپها را دنبال خواهيم کرد.
پردازنده گرافيکي (GPU)
بعد از پردازش سهبعدي در بازيهاي کامپيوتري، پردازنده گرافيکي دو وظيفه اصلي ديگر در کامپيوترهاي امروزي دارد، يکي پردازش دو بعدي و ديگري رمزگشايي و پردازش فرمتهاي ويديويي. خوشبختانه اکثر پردازندههاي گرافيکي موجود اعم از مجتمع و مجزا، اين دو وظيفه را به خوبي انجام ميدهند. در مورد پردازش دو بعدي، اگرچه قدرت تمام پردازندههاي گرافيکي براي اين نوع پردازشها برابر نيست، ولي همگي حداقلهاي لازم براي کاربردهاي اکثر کاربران را دارند. در زمينه رمزگشايي محتواي ويديويي نيز، تمامي پردازندههاي گرافيکي جديد به موتورهاي ويديويي پيشرفتهاي مجهز شدهاند که اينگونه عملياتها را با سرعت بالا و روي پردازنده گرافيکي انجام ميدهند. چنانچه پردازنده گرافيکي فاقد اين قابليت باشد، عمليات رمزگشايي روي پردازنده مرکزي سيستم صورت ميگيرد که نتيجه آن استفاده بيشتر از پردازنده مرکزي هنگام تماشاي فرمتهاي ويديويي سنگين مثل H.264/MPEG4 AVC، VC-1 و MPEG-2 و به نوعي کند شدن سيستم است. انتخاب پردازنده گرافيکي مورد نياز شما کار نسبتا سادهاي است. کافي است تصميم بگيريد آيا ميخواهيد با لپتاپ خود بازي کنيد يا خير و اگر ميخواهيد بازي کنيد، چه سطح کارايي و سرعت فريمي را از لپتاپ خود انتظار داريد. اگر به بازي کردن روي لپتاپ خود علاقه نداريد و يا اصلا کارايي لپتاپ در بازيها براي شما اهميتي ندارد و ملاک نيست، دليلي هم براي مانور دادن روي آن نبوده و انتخاب يک لپتاپ با پردازنده گرافيکي که قابليتهاي مالتيمدياي لازم را داشته باشد، براي شما کافي خواهد بود. اما اگر بازي کردن يکي از اهداف اصلي خريد لپتاپ باشد، بسته به سرعت فريم و کيفيت گرافيکي که از لپتاپ خود انتظار داريد، بايد دنبال يک مدل با پردازنده گرافيکي مناسب باشيد. در کل بازي کردن با لپتاپ يک سرگرمي پرهزينه محسوب ميشود، چراکه پردازندههاي گرافيکي قدرتمند لپتاپها، قيمتهاي بالايي دارند. اين پردازندههاي گرافيکي قدرتمند، مصرف انرژي در لپتاپ را به شدت تحتتاثير خود قرار داده و طول شارژ را تا حد زيادي کاهش ميدهند.
گول اسمها را نخوريد
پردازندههاي گرافيکي موبايل، معمولا داراي يک نسخه دسکتاپ با نام مشابه هستند. اما با اين مشابهت رسمي نبايد فکر کنيد که پردازندههاي همنام دسکتاپ و موبايل، کارايي يکساني دارند. نسخه موبايل اين پردازندهها، معمولا داراي واحدهاي پردازشي کمتر و فرکانسهاي عملياتي پايينتر هستند. حتي اگر تعداد واحدهاي پردازشي نيز يکسان باشد، ولي معمولا براي نسخه موبايل از فرکانسهاي عملياتي پايينتري استفاده ميشود تا ميزان مصرف انرژي آن کاهش يابد. به عنوان مثال نسخه دسکتاپ پردازنده گرافيکي رادئون HD 5870 داراي 1600 سايهزن يکپارچه، 80 واحد پردازشي TMV و 32 واحد ROP است. در حاليکه نسخه موبايل اين پردازنده گرافيکي دقيقا نصف اين واحدهاي پردازشي را در دل خود دارد. بنابراين نامگذاريها در پردازندههاي گرافيکي موبايل، ملاک خوبي براي مقايسه اين پردازنده با مدلهاي مشابه دسکتاپ نبوده و تنها به شما کمک ميکند موقعيت اين پردازندههاي گرافيکي را در بين ساير پردازندههاي گرافيکي موبايل پيدا کنيد.
سرعت فريم
همانطور که در جدولها ميبينيد، ما سرعت فريم پردازندههاي گرافيکي مختلف را در چند بازي آوردهايم. سرعت فريم، بهترين شاخص براي سنجش عملکرد سيستم و به خصوص پردازنده گرافيکي در يک بازي است. براي بالا بردن سرعت فريم در يک بازي دو راه وجود دارد يا قدرت سختافزاري و به خصوص پردازنده گرافيکي سيستم را بالا ببريد يا سطح جزييات گرافيکي درون بازي را کاهش دهيد. دستهبندي زير ايده خوبي براي درک سرعت فريمهاي مختلف به شما ميدهد. 30-25 فريم بر ثانيه: حداقل سرعت فريمي که براي بازي کردن به شما توصيه ميکنيم. اين سرعت فريم مشابه تماشاي يک فيلم يا قطعه ويديويي است. 40-30 فريم بر ثانيه: وقتي سرعت فريم شما در اين محدوده باشد، بازي بسيار نرم و جذابي را دنبال خواهيد کرد و تنها ممکن است در برخي صحنهها و لحظهها، سرعت فريم کمي افت کند يا اصطلاحا تصوير گير کند. بهتر است تنظيمات و سطح جزييات گرافيکي بازي و همچنين رزولوشن را طوري تنظيم کنيد که سرعت فريم متوسط در اين محدوده قرار گيرد. 60-40 فريم بر ثانيه: سرعت فريم ايدهآل براي بازي کردن، همين محدوده است. حتما ميدانيد که براي چشم انسان سرعت فريمهاي بالاي 60 ثانيه قابل درک نيستند. اگر سرعت فريم متوسط سيستم شما در يک بازي، در اين محدوده قرار گيرد بايد خيلي خوشحال باشيد. البته اين محدوده از سرعت فريم را تنها زماني توصيه ميکنيم که سطح جزييات درون بازي در حداکثر مقدار ممکن قرار گرفته باشد وگرنه من شخصا ترجيح ميدهم تا با سرعت فريم در محدوده 30 تا 40 بازي کنم ولي سطح جزييات گرافيکي بالاتري را داشته باشم. اگر سرعت فريم شما در يک بازي بالاتر از 60 فريم در ثانيه و حتي نزديک به 100 فريم بر ثانيه شد، شک نکنيد که يک پردازنده گرافيکي قدرتمند داريد و يا يک بازي قديمي با موتور گرافيکي کهنه را بازي ميکنيد! در سرعت فريمهاي بسيار بالا، بايد تمام جزييات گرافيکي درون بازي را روي حداکثر ميزان خود قرار دهيد و حتي تکنيک نمونهبرداري Anti Aliasing را نيز فعال کنيد. همانطور که در جدولها ميبينيد ما علاوه بر سرعت فريم پردازندههاي گرافيکي در بازيهاي مختلف، از عبارتهاي Low، MED و HIGH و ULTRA در کنار سرعت فريم استفاده کردهايم. اين عبارتها بيانگر سطح جزييات گرافيکي درون بازي بوده و به ترتيب به سطح پايين، متوسط، بالا و حداکثر جزييات اشاره ميکنند. با اين اطلاعات به راحتي خواهيد فهميد که لپتاپ شما در بازيهاي نام برده، حدود چه امتيازي را به دست ميآورد. چنانچه لپتاپ شما حتي يک دو هستهاي سريع از خانواده Core 2 يا Core i3/i5 داشته باشد، با پردازندههاي گرافيکي موجود در جدول به راحتي به سرعت فريمهاي درج شده خواهيد رسيد. لازم به ذکر است که اين اعداد، سرعت فريمهاي متوسط در طول يک تست زماندار هستند. در ادامه پردازندههاي گرافيکي مختلفي را که در لپتاپها ديده ميشوند، به شما معرفي خواهيم کرد.
Mobility Radeon HD 5000
اين پردازندههاي گرافيکي، اولين پشتيبانهاي DirectX 11 براي لپتاپها هستند. اين پردازندهها محصولات نسبتا جديدي بوده و هنوز بطور گسترده در لپتاپها مورد استفاده قرار نگرفتهاند. اين پردازندههاي گرافيکي بسته به مدل، با حافظههاي گرافيکي از نوع GDDR3 يا GDFDR5 جفت ميشوند. اين پردازندههاي گرافيکي همگي با فناوري 40 نانومتري ساخته شده، به علاوه از شکل بهبوديافته فناوري انحصاري AMD با نام Power Play نيز بهره ميبرند که امکان مديريت پوياي مصرف توان را فراهم ميکند. به همين دليل رادئونهاي سري HD 5000 چه براي لپتاپها و چه براي کامپيوترهاي دسکتاپ، مصرف انرژي بسيار کمي به خصوص در حالت Idle دارند. از آنجاييکه خيلي از وقتها، لپتاپ شما در همين حالت Idle و يا به بيان سادهتر در حالت پردازش دو بعدي است، اين قابليت تاثير زيادي در افزايش مدت شارژ باتري خواهد داشت. در کل براي گيمرها، رادئونهاي سري HD 5000، پيشنهاد اول خواهد بود. اگر واقعا دنبال يک لپتاپ سريع براي گيم هستيد، پردازندههاي گرافيکي خانواده HD 5700 و HD 5800 و همچنين پردازنده HD5650، گزينههاي بدون رقيبي هستند. MSI در لپتاپهاي جديد سري G خود، به خوبي از اين پردازندهها بهره گرفته است. برخي مدلهاي سري N61 نيز هماکنون با پردازندههاي گرافيکي رادئون HD 5730 پيکربندي ميشوند. مدلهاي نام برده همگي در بازار ما موجود هستند. البته شما با جستوجوي بيشتر، حتما لپتاپهاي ديگري مجهز به رادئونهاي سري HD 5000 پيدا خواهيد کرد. فقط بايد دقت کنيد که پردازندههاي سريHD 5400، مدلهاي ابتدايي خانواده HD 5000 هستند و براي بازي کردن، گزينههاي سريع و خوبي نيستند.
Geforce 300M
بزرگترين ايرادي که به پردازندههاي گرافيکي انويديا براي لپتاپها ميتوان گرفت، شيوه نامگذاري آنها است. خيلي از پردازندههاي گرافيکي جيفورس که هماکنون روي لپتاپها ميبينيد، نامهاي متفاوتي داشته ولي در باطن يکي هستند. مهندسي بسياري از اين پردازندهها يکي بوده و تنها در برخي قابليتهاي جزيي با هم متفاوت هستند. در حال حاضر جيفورسهاي سري 300M، جديدترين پردازندههاي انويديا براي لپتاپها هستند. اين پردازندهها، همگي مبتني بر DirectX 10.1 هستند. البته مدل GT320M از اين قاعده مستثني بوده و از DX 10 پشتيباني ميکند چراکه اين پردازنده در واقع جيفورس GT 220M تغيير نام داده است. جيفورسهاي سري 300M را اين روزها بطور گسترده در لپتاپها ميبينيد، مدلهاي 320M، 330M و 310M جزو معروفترين اين پردازندهها هستند. اگر به امتيازهاي درج شده براي اين پردازندهها نگاهي بيندازيد، خواهيد ديد که دو پردازنده 325M و 330M، حداقلهايي هستند که از خانواده جيفورسهاي 300M براي بازي کردن ميتوان پيشنهاد داد. البته اين دو پردازنده، عملا دو چيپ يکسان هستند که تنها فرکانس عملياتي هسته و واحد سايهزني آنها با هم فرق ميکند. اين پردازندهها داراي 48 سايهزن يکپارچه هستند. پردازنده جيفورس GTS 360M که سريعترين گونه در اين خانواده است، داراي 96 سايهزن يکپارچه است. اختلاف اين پردازنده با پردازنده GTS 350M نيز تنها در فرکانسهاي عملياتي است. پردازندههاي گرافيکي اين خانواده نيز بر حسب مدل از حافظههاي گرافيکي GDDR3 يا GDDR5 استفاده ميکنند. اگر به بازار سري بزنيد، خواهيد ديد که پيدا کردن لپتاپهايي با پردازندههاي گرافيکي جيفورس سري 300M کار دشواري نيست و با تنوع زيادي مواجه خواهيد شد. البته پردازندههاي قدرتمند اين خانواده مثل 335M،350M و 360M کمتر و حتي به ندرت روي لپتاپهاي موجود ديده ميشود ولي جيفورس 330M به عنوان يک پردازنده متوسط به بالا و با قيمت مناسب، گزينه بسيار جذابي به نظر ميرسد. شما ميتوانيد با کمتر از يک ميليون و 400 هزار تومان، يک لپتاپ VAIO سري CW با همين پردازنده گرافيکي و پردازنده Core i5 داشته باشيد. ما براي انتخاب لپتاپ توصيه ميکنيم که قطعات آن به خصوص پردازنده مرکزي، پردازنده گرافيکي و نمايشگر آن مطابق با جديدترين و به روزترين فناوريهاي موجود باشد. لپتاپهاي موجود، علاوه بر پردازندههاي گرافيکي مجتمع و پردازندههاي گرافيکي مجزايي که در بالا معرفي کرديم، با پردازندههاي گرافيکي قديميتري نيز پيکربندي ميشوند. اين پردازندههاي گرافيکي قديميتر، به تدريج توسط پردازندههاي گرافيکي که در بالا معرفي کرديم، جايگزين خواهند شد. با اين حال، تعداد لپتاپهاي مجهز به اين پردازندههاي گرافيکي هنوز زياد بوده و به همين دليل در ادامه مهمترين آنها را نيز به شما معرفي خواهيم کرد.
Mobility Radeon HD 4000
اين پردازندههاي گرافيکي، نسل قبل از پردازندههاي HD 5000 بودند که البته هنوز هم در برخي لپتاپها ديده ميشوند. به جز برخي مدلهاي اين خانواده که با فناوري 40 نانومتري توليد ميشوند، بقيه همگي از فناوري ساخت 55 نانومتري بهره ميبرند. اين پردازندهها همگي مبتني بر DirectX 10.1 هستند. رادئون HD 4650، حداقل پردازنده گرافيکي است که از اين خانواده براي يک لپتاپ گيم توصيه ميشود. قدرت اين پردازنده گرافيکي چيزي معادل جيفورس GT 335M است. بديهي است که پردازندههاي قدرتمندتر اين خانواده مثل HD 4830 يا HD 4850، سرعت فريمهاي بالاتري را به ارمغان خواهند آورد. اما پردازندههاي ابتدايي اين خانواده مثل HD 4330، HD 4530 يا HD 4570 که همگي داراي 80 سايهزن يکپارچه هستند، در مقايسه با پردازندههاي گرافيکي جديدتر سري HD 5000 يا جيفورس سري 300M، شانسي براي انتخاب شدن نخواهند داشت.
Geforce 200M
اين پردازندهها نيز همگي مبتني بر DirectX 10.1 هستند. ميان جيفورسهاي سري 200M و 300M تفاوت زيادي ديده نميشود. جيفورسهاي سري 200M بسته به مدل با فناوري 40 يا 55 نانومتري توليد ولي خانواده 300M همگي با فناوري 40 نانومتري توليد ميشوند. البته به نظر ميرسد تا مدل GTS 260M که با فناوري 40 نانومتري توليد ميشوند. البته به نظر ميرسد مدل GTS 260M که با فناوري 40 نانومتري توليد ميشود تفاوتي با جيفورسهاي سري 300M ندارد، چراکه اين مدلها نيز حداکثر از 96 سايهزن يکپارچه بهره ميبرند. درحاليکه مدلهاي سريعتر مثل GTX 260M يا GTX 285M که به سايهزنهاي بيشتري مجهز شدهاند (حداکثر 128 سايهزن يکپارچه)، همگي با فناوري قديميتر 55 نانومتري توليد ميشوند. البته اين مدلهاي سريعتر، همانطور که در جدولها نيز ميبينيد، توان مصرفي بسيار بالاتري نيز دارند. جيفورس GTX 285M، کماکان يکي از سريعترين پردازندههاي گرافيکي معرفي شده تا به امروز براي لپتاپها به شمار ميآيد.
Geforce 100M
بيشتر پردازندههاي گرافيکي پرکاربرد اين خانواده، جيفورسهاي سري 9 تغيير نام يافته هستند که چند قابليت جديد مثل Hybrid SLI به آنها اضافه شده است. اين پردازندهها همگي مبتني بر Direct X 10 هستند و بسته به مدل با فناوري 65 يا 55 نانومتري توليد ميشوند.
پردازندههاي گرافيکي مجتمع
تنوع پردازندههاي گرافيکي مجتمع بسيار زياد است. با عرضه پردازندههاي خانواده Arrendale، يک تحول بزرگ نيز در پردازندههاي گرافيکي مجتمع صورت گرفت؛ بطوريکه پردازنده گرافيکي مجتمع از تراشه مادربورد به داخل پردازنده انتقال پيدا کرد. ضمن اينکه هماکنون پلتفرمهاي مجهز به گرافيک قابل سوئيچ (Switchable Graphics) محبوبيت بيشتري پيدا کردهاند. در اين پلتفرمها، يک پردازنده گرافيکي مجزا و يک پردازنده گرافيکي مجتمع روي لپتاپ قرار ميگيرند. درايور کارت گرافيکي با توجه به بار پردازشي موجود و توان گرافيکي مورد نياز، يکي از پردازندهها را فعال ميکند. طبيعي است که پردازنده گرافيکي مجزا، توان پردازشي بالاتر و مصرف انرژي بيشتري دارد و تنها زماني که در بازيهاي سه بعدي يا ساير کاربردهاي مشابه با پردازش سهبعدي بالا قرار داريد، فعال ميشود. گرافيک قابل سوئيچ بازده بسيار خوبي براي صرفهجويي در مصرف انرژي و افزايش مدت شارژ باتري دارد. اگر دنبال يک پردازنده گرافيکي مجتمع نسبتا قوي هستيد که بتوانيد بازيهاي سه بعدي سبک را در سطح جزييات پايين اجرا کند و از عهده پردازش ويديويي نيز برآيد، بايد بدانيد که تمام پردازندههاي گرافيکي مجتمع داراي اين قابليت نيستند. پلتفرم Atom با پردازندههاي گرافيکي مجتمع GMA 950 يا GMA 3150 جزو همين پردازندههاي گرافيکي ضعيف به شمار ميآيند. البته در مورد نتبوکها انتخاب شما محدود بوده و براي فرار از اين وضعيت، نهايتا ميتوانيد از پلتفرم ION با پردازندههاي Atom استفاده کنيد. پلتفرم ION از چيپست جيفورس 9400M بهره برده و داراي تواناييهاي گرافيکي بسيار خوبي است. 16 سايهزن يکپارچه، پشتيباني از DirectX 10 و موتور ويديويي PureVideo HD، تمام نيازهاي ابتدايي يک کاربر نتبوک را برطرف خواهد کرد. برخلاف نتبوکها، براي لپتاپها، انتخابهاي بسيار زيادي وجود داشته و پردازندههاي گرافيکي قدرتمندتري نيز به چشم ميخورند. براي پلتفرم اينتل، هر دو پردازنده گرافيکي GMA 4500M HD و HD Graphics داراي امکانات لازم براي پردازش و رمزگشايي فرمتهاي مختلف HD هستند. به علاوه برخلاف ساير پردازندههاي گرافيکي مجتمع اينتل، HD Graphics قدرت پردازش سهبعدي در حد رقباي AMD و انويدياي خود را پيدا کرده و ميتواند بازيهاي سبک را با جزييات پايين با سرعت فريمهاي قابل تحمل اجرا کند! در نهايت اگر اختلاف قيمت فاحشي وجود نداشته باشد، پردازندههاي گرافيکي مجزاي ابتدايي، به پردازندههاي گرافيکي مجتمع ترجيح داده ميشوند.
وزن و اندازه
به نظر من وزن و اندازه لپتاپ را نميتوان بطور جداگانه بررسي کرد. در اکثر شرايط ميان اين دو فاکتور رابطه کاملا مستقيم وجود دارد. طبيعي است که با بزرگتر شدن اندازه لپتاپ، وزن آن بيشتر ميشود. آنچه که لپتاپهاي هماندازه را از هم متمايز ميکند، جنس به کار گرفته شده در ساخت بدنه و همچنين قطعات آنها بوده که وزن آنها را تا حدودي متفاوت کرده است. اصولا اولين سوالهايي که براي انتخاب يک لپتاپ بايد از خودتان بپرسيد اين است که اين لپتاپ را کجا استفاده خواهيد کرد؟ آيا آن را زياد و مداوم حمل خواهيد کرد؟ اندازه صفحهنمايش آن چقدر بايد باشد؟ در ادامه بسته به اينکه جواب اين سوالها چه باشد، ميتوانيد راهحلها و پيشنهادهاي ما را دنبال کنيد.
لپتاپ جايگزين دسکتاپ
ممکن است شما فضاي کافي براي يک کامپيوتر دسکتاپ را نداشته باشيد و بخواهيد به جاي آن از يک لپتاپ استفاده کنيد. در اين صورت حتما صفحهنمايش بزرگ حداقل 16 يا 17 اينچي را انتظار خواهيد داشت. به علاوه ممکن است به قدرت سختافزاري خيلي زياد، از جمله پردازنده چهار هستهاي، پردازنده گرافيکي قوي و حافظه و هاردديسک با حجم بالا نيز نياز داشته باشيد. لپتاپهايي با اين خصوصيات را DTR يا جايگزين دسکتاپ مينامند. اين لپتاپها 16 اينچ يا بزرگتر بوده و قدرت سختافزاري بالايي نيز دارند. اين لپتاپها بسته به پيکربندي خود ممکن است پردازندههاي مختلفي شامل دو هستهاي يا چهار هستهاي داشته باشند. شما بايد در بين پيکربنديهاي مختلف، مدل متناسب با نياز خود را انتخاب کنيد. اگر به يک پردازنده خيلي قوي نياز داشته باشيد، پيکربنديهاي مجهز به چهار هستهايهاي
Core i7 بهترين گزينه براي شما خواهند بود. وزن لپتاپهاي جايگزين دسکتاپ بسته به اندازه، قطعات استفاده شده مثل هاردديسک و همچنين جنس بدنه متغير است. مدلهاي 16 اينچ معمولا بين 7/2 تا 9/2 کيلوگرم وزن دارند. اين عدد براي مدلهاي 17 اينچ تا 2/3 کيلوگرم نيز بالا ميرود. در مورد مدلهاي 18 اينچ نيز ديده شده است که وزن دستگاه تا 8/3 کيلوگرم بالا ميرود. البته همانطور که گفته شد جنس بدنه و قطعات بهکار گرفته شده در دستگاه تاثير زيادي روي وزن آن ميگذارد. مثلا استفاده از هاردديسکهاي جامد يا بدنه گرافيکي موجب کاهش وزن دستگاه ميشود. لپتاپهاي جايگزين دسکتاپ به دليل قدرت سختافزاري بالايي که دارند، از قطعات پرمصرفي نيز استفاده ميکنند. به همين دليل اين لپتاپها معمولا از باتريهاي بزرگ با ظرفيت بالا استفاده ميکنند که اين موضوع، خود باعث بالا رفتن وزن آنها ميشود. به علاوه، معمولا از اين لپتاپها نبايد انتظار طول شارژ بالايي را داشت و هنگام کار با آنها بايد نزديک بودن به پريز برق را درنظر داشته باشيد. البته داشتن يک باتري شارژ شده اضافي تا حدودي ميتواند اين مشکل را برطرف کند. لپتاپهاي جايگزين دسکتاپ از نظر پورتهاي ورودي و خروجي با هيچ محدوديتي مواجه نيستند. فضاي زياد روي اين لپتاپها امکان تعبيه پورتهاي مورد نياز کاربر به تعداد کافي را فراهم ميکند.
لپتاپهاي 15 اينچ
واقعا براي من خيلي عجيب است که چرا خيلي از کاربران بدون هيچ دليلي، همان ابتدا سراغ لپتاپهاي 15 اينچي ميروند ولي بعد از مدتي متوجه ميشوند که لپتاپ آنها سنگين است و توانايي حمل و نقل طولاني و مداوم آن را ندارند! براي من جا به جا کردن يک لپتاپ 7/2 کيلوگرمي آن هم براي مدت طولاني کار غيرقابل تحملي است، به علاوه اندازه لپتاپ نيز خيلي بزرگ به نظر ميرسد. ضمنا از اين موضوع نبايد غافل شد که هر چه لپتاپ بزرگتر باشد، امکان استفاده از قطعات قدرتمندتر در آن بيشتر است، چراکه بزرگتر شدن لپتاپ مزايايي چون دفع راحتتر گرما، امکان به کارگيري خنککنندههاي قويتر، وجود فضاي کافي براي در نظر گرفتن قطعات و پورتهاي بيشتر را دارند. البته هم اکنون خيلي از لپتاپهاي 13 و 14 اينچ نيمهسبک نيز هستند که سختافزار مشابه با خيلي از مدلهاي 15 اينچ را در خود دارند، در حاليکه تا 700 گرم نسبت به اين مدلها، سبکتر هستند. در هر صورت اين مقدمه گفته شد تا فکر نکنيد اگر در ليست قيمت فروشگاههاي لپتاپ، مدلهاي 15 اينچي از همه بيشتر و پرتعدادتر است، اين مدلها بهترين گزينه براي اکثر کاربران هستند. 15 اينچها تنوع سختافزاري زيادي داشته و انواع پردازندهها و پردازشگرهاي گرافيکي را در خود جاي ميدهند. لپتاپهايي که در اين اندازه طراحي ميشوند، بسته به نظر سازنده ميتوانند در دسته لپتاپهاي گيم يا مالتيمديا قرار گيرند. مشخصات سختافزاري اين لپتاپها با توجه به کاربرد آنها تعريف ميشود. وزن 15 اينچها معمولا بين 6/2 تا 8/2 کيلوگرم است. تنوع پورتهاي تعبيه شده روي اين لپتاپها معمولا زياد بوده و بايد به آن دقت کنيد. تعداد پورتهاي USB يکي از مواردي است که کاربران معمولا به آن دقت نکرده و دستگاهي خريداري ميکنند که تعداد پورت USB مورد نياز آنها را ندارد. حتي يک پورت USB بيشتر در بسياري از مواقع، راحتي و کمک بزرگي براي شما خواهد بود. برخي 15 اينچهاي جديد قدرت سختافزاري خيلي بالايي داشته و حتي چهار هستهايهاي Core i7 نيز روي آنها ديده ميشود. حتي خيلي از لپتاپهاي گيم نيز در اين اندازه طراحي ميشوند. طول شارژ 15 اينچها بسته به باتري و سختافزار به کار گرفته روي آنها متغير بوده ولي وضعيت آنها به مراتب بهتر از لپتاپهاي 16 يا 17 اينچي است. براي کاربرد عادي، 15 اينچها دو ساعت و نيم دوام ميآورند.
نيمهسبکهاي 13 و 14 اينچ
من به لپتاپهاي اين اندازه و به خصوص 13 اينچ علاقه زيادي دارم. در اين سايز تعادل خوبي ميان قابليت حمل لپتاپ و قدرت سختافزاري آن وجود دارد. 14 اينچها معمولا بين 2 تا 4/2 کيلوگرم وزن دارند. در مقابل، 13 اينچها معمولا بين 5/1 تا 2 کيلوگرم وزن دارند. مدلهاي بسيار سبک 13 اينچي معمولا از فناوري ساخت و قطعات پيشرفتهاي بهره ميبرند که قيمت آنها را تا حد قابل توجهي بالا ميبرد. وايوهاي سري 7، جزو همين 13 اينچها، بسيار سبک و البته گرانقيمت هستند که قيمت آنها بسته به مشخصات سختافزاري در محدوده يک ميليون و 700 هزار تا 2 ميليون تومان است. لپتاپهاي نيمهسبک از پيکربنديهاي سختافزاري مختلفي بهره ميبرند ولي دو هستهايها، حداکثر پردازندههايي است که روي آنها استفاده ميشود. چنانچه در طراحي لپتاپ، طول شارژ بالا مد نظر باشد، معمولا از دو هستهايهاي Core2 با ولتاژ بسيار پايين(ULV) روي اين مدلها استفاده ميشود. البته تا ماههاي آينده سال جاري ميلادي و با معرفي پردازندههاي با ولتاژ پايين از خانواده Core i3/i5، اين پردازندهها، جايگزين مدلهاي کنوني Core 2 خواهند شد. برخي از مدلهاي 13 يا 14 اينچ بسيار نازک و سبک، فاقد درايو نوري بوده که ميتواند براي بعضي از کاربران مشکلساز باشد. البته اين مشکل را با يک ذخيرهکننده نوري خارجي (External) به راحتي ميتوان برطرف کرد ولي با اين کار يکي از پورتهاي USB دستگاه نيز اشغال خواهد شد. لپتاپهاي باريک سري X از MSI، نمونهاي از همين دستگاهها بوده که فاقد ذخيرهکننده نوري هستند. در لپتاپهاي نيمهسبک معمولا از پردازندههاي گرافيکي قدرتمند استفاده نميشود، چراکه اصولا لپتاپهاي اين اندازه براي بازي کاربردي ندارند، به علاوه در صورت استفاده، مدت شارژ باتري و مصرف دستگاه به شدت تحتتاثير قرار ميگيرد. لپتاپهاي نيمهسبکي که از پردازندههاي با ولتاژ پايين استفاده ميکنند، معمولا طول شارژ بالايي دارند. اسوس در بين لپتاپهاي با قابليت حمل بالاي خود(Superior Mobility)، مدلهاي متنوعي با اين خصوصيت دارد. اگر بخواهيم دستهبندي لپتاپهاي نيمهسبک را دقيقتر کنيم، بايد مدلهاي 12 اينچي را نيز به آن اضافه کنيم. ولي مدلهاي 12 اينچي که خصوصيات سختافزاري آن مشابه 13 و 14 اينچيها باشد، بسيار کم هستند و اکثر آنها در دسته نتبوکها طبقهبندي ميشوند. به همين دليل ما نيز آنها را در قسمت لپتاپهاي بسيار سبک يا نتبوکها قرار داديم.
بسيار سبکها (نتبوک)
نتبوک به دستهاي از لپتاپها گفته ميشود که وزن بسيار کمي داشته و از قدرت سختافزاري محدودتري نسبت به لپتاپها برخوردار هستند. نتبوکها در اندازههاي مختلفي از 7 تا 12 اينچ طراحي و توليد شدهاند. بسته به اندازه، وزن نتبوکها نيز متغير بوده و بين 900 تا 1250 گرم متغير است. البته براي اندازه 10 اينچ که پرطرفدارترين سايز نتبوک به شمار ميآيد، اين عدد معمولا حدود 11000 تا 1200 گرم است. در کل نتبوکها، جمع و جورترين و سبکترين لپتاپهاي موجود به حساب ميآيند. اما نتبوکها يک محدوديت بزرگ دارند و آن قدرت سختافزاري آنها است. Atom، سريعترين پلتفرمي است که تا به حال براي نتبوکها معرفي شده است. قدرت پردازنده مرکزي و پردازنده گرافيکي در اين پلتفرم تنها براي کاربردهاي سبک مثل گشت و گذار در اينترنت، کار با نرمافزارهاي آفيس يا سرويسهاي آنلاين که پردازش توسط سيستم شما انجام نميشود، مناسب است. البته در ماههاي آينده، اينتل پردازندههاي بسيار سريعتري شامل چند مدل دوهستهاي براي نتبوکها عرضه خواهد کرد که قدرت اين پلتفرم را تا حد قابل توجهي افزيش خواهد داد.
با اين حال نتبوکها را نبايد به چشم يک دستگاه قدرتمند و همهکاره نگاه کنيد. در عوض نتبوکها بسيار سبک و کوچک هستند، آنها را به راحتي با خود حمل ميکنيد و از همه مهمتر اينکه مصرف انرژي بسيار کمي دارند. اسوس هماکنون چندين مدل نتبوک از خانواده EeePC معرفي کرده که طول شارژ آنها به بيش از 11 ساعت ميرسد. اين مزيت باعث ميشود که نتبوک براي کاربراني که دنبال يک کامپيوتر با قابليت حمل فوقالعاده بالا، شارژ طولاني و البته قدرت پردازشي در حد کاربردهاي معمولي باشند، بهترين گزينه به حساب آيد. نتبوکها معمولا داراي 2 يا 3 پورت USB، کارتخوان حافظه، خروجي ويديويي VGA و پورت لن براي اتصال به شبکه هستند. اندازه کوچک نتبوکها مانع از تعبيه ذخيرهکننده نوري روي آنها ميشود. اين يکي از مهمترين کمبودهاي نتبوک بوده که ممکن است براي خيلي از کاربران خوشايند نباشد. فضاي هاردديسک نتبوکها نيز معمولا به حداکثر 250 گيگابايت محدود ميشود.
موضوعات مرتبط: معرفی لپ تاپ