از ماه‌ها پيش خبر عرضه كارت‌هاي گرافيكي رادئون HD 6000 بر سر زبان‌ها افتاده بود. AMD طبق وعده اين كارت‌ها را در 22 اكتبر به صورت رسمي معرفي كرد. اين معرفي با عرضه دو مدل از كارت‌هاي سري HD 6800 با نام‌هاي HD 6850 و HD 6870 انجام گرفت.

فناوري ساخت

در ابتدا قرار بود تراشه‌هاي گرافيكي سري HD 6000 كه با نام كد Northern Islands نامگذاري شده‌اند، با فناوري ساخت 32 نانومتري توسط كمپاني TSMC توليد شوند، ولي به دليل انصراف TSMC از فرآيند 32 نانومتري به نفع توسعه فرآيند 28 نانومتري خود، AMD نيز در طراحي اوليه تراشه‌هاي گرافيكي جزاير شمالي، تغييراتي ايجاد كرد و در نهايت آنها را به عنوان نسل سوم محصولات 40 نانومتري خود معرفي كرد. رادئون HD 4770 اولين تراشه گرافيكي AMD مبتني بر اين فناوري بود. رادئون‌هاي سري HD 6000 اگرچه فناوري ساخت مشابه با رادئون‌هاي سري HD 5000 دارند ولي در ساختار خود تغييرات قابل ملاحظه‌اي نسبت به نسل قبلي داشته‌اند و امكانات جديدي نيز به آنها افزوده شده است. عمده تغييرات در ساختار اين تراشه‌هاي جديد در جهت كاهش اندازه تراشه، كاهش توان مصرفي و افزايش بازده آن است.

خصوصيات فني

تراشه‌هاي گرافيكي سري HD 6800 با نام كد Barts، نامگذاري شده‌اند. AMD در نامگذاري اين تراشه‌ها از شيوه جديدي استفاده كرده كه ممكن است كاربر را گمراه كند. به همين دليل نبايد فكر كنيد كه كارت HD 6870، جايگزين HD 5870 خواهد بود. تعداد واحدهاي پردازشي HD 6870، هم‌اندازه رادئون HD 5830 بوده و انتظار مـي‌رود كـارايي آن بالاتر از ايـن كارت يا حتي هم‌سطح با HD 5850 باشد.

يكي از مزاياي مهم تراشه‌هاي جديد سري HD 6800، اندازه كوچك‌تر تراشه به ميزان 25 درصد بود كه نتيجه آن كاهش تعداد ترانزيستورها، كاهش مصرف انرژي و هزينه توليد است كه بدون شك براي كاربران بسيار مهم خواهد بود.

تکنولوژی HD3D

AMD برای رقابت با تکنولوژی 3D Vision انویدیا، تکنولوژی جدیدی با نام HD3D همراه کارت‌های سری HD 6000 معرفی کرد. این تکنولوژی استفاده از عینک‌های سه‌بعدی همراه این کارت‌ها را امکان‌پذیر می‌کند. برخلاف تکنولوژی 3D Vision، تکنولوژی HD3D به نمایشگرهای خاص تحت لیسانس AMD نیاز ندارد و تنها به یک نمایشگر سه‌بعدی با پشتیبانی از نسخه 1.4a رابط HDMI نیاز دارد. در نتیجه تنها کافی است کارت‌های سری HD 6800 را به یک نمایشگر سه‌بعدی با خصوصیت فوق وصل کنید و عینک سه‌بعدی را نیز به چشم بزنید. در ادامه تماشای دیسک‌های بلو-ری سه‌بعدی با نرم‌افزار مخصوص این کار امکان‌پذیر خواهد بود. برای اجرای بازی‌ها با عینک‌های برجسته‌ساز سه‌بعدی نیز باید ابتدا درایور iZ3D و یا DDD Tridef را نصب کرده و در کنار آن از یک عینک مخصوص این کار نیز استفاده کنيد.

Morphological Anti Alasing

یکی از قابلیت‌های جدید در کارت‌های رادئون سری HD 6000، متد جدید Anti Aliasing وابسته به هندسه است. در این متد، پس از رندر، فریم از یک سایه‌زن Morphological AA عبور داده می‌شود و لبه‌ها و الگوهای با کنتراست بالا در آن نرم و هموار می‌‌شوند. این متد، کیفیت مشابه با Anti aliasing به شیوه Super-Sampling دارد ولی افت سرعت فریم آن بسیار کم و نامحسوس است. البته AMD می‌گوید که تکنیک جدید برای تمام صحنه‌ها و بازی‌ها مناسب نیست و اعمال آن باید با دقت انجام گیرد.

موتور ویدیویی UVD3

تراشه‌های گرافیکی رادئون سری HD 6000، نسل سوم موتور ویدیویی DVD را در دل خود دارند. این موتور ویدیویی شتابدهی و پردازش ویدیویی سخت‌افزاری چند فرمت جدید از جمله کدک Multi-View برای پخش محتوای سه‌بعدی بلو-ری را به قابلیت‌های نسل قبلی می‌افزاید.

تکنولوژی Accelerated Parallel Processing

حتما تا به حال نام تکنولوژی ATI Stream را شنیده‌اید. AMD همزمان با حذف برند ATI از نام محصولات خود، نام جدیدی برای تکنولوژی محاسبات موازی روی تراشه‌های گرافیکی خود انتخاب کرده است. APP نام این تکنولوژی است که البته عملکرد آن با تکنولوژی ATI Stream تفاوتی ندارد.

مشخصات فنی در سری HD 6800

در توضیح مشخصات فنی این مدل باید گفت معماری استفاده شده در کارت‌های جدید همان مهندسی قبلی AMD است که در کارت‌های HD 5800 به کار گرفته بود. در این معماری که به کد RV870 شناخته می‌شود کارت‌های HD 6870 دارای 14 خوشه پردازشی هستند که به هر کدام از آنها SIMD گفته می‌شود. در هر کدام این خوشه‌ها 16 پردازنده جریانی و چهار واحد پردازشی بافتی (texture unit) وجود دارد. هر یک از این پردازنده‌های جریانی(stream processor) دارای پنج هسته جریانی(stream core) هستند. در نتیجه در یک تراشه گرافیکی از نوع HD 6870 معادل 1120 هسته پردازشی و 56 واحد پردازش بافتی دیده می‌شود. نمونه مشابه این مهندسی در کارت‌های HD 5850 هم وجود داشت و به همین دلیل ساختار آن چندان جدید نیست. در کارت‌های HD 6850 دو عدد از خوشه‌های جریانی(SIMD) غیرفعال شده‌اند. در این کارت‌ها 960 هسته پردازشی و 48 واحد پردازش بافتی وجود دارد. در کارت‌های HD 6850 فرکانس هسته به 775 مگاهرتز رسیده است. این در حالی است که AMD برای کارت HD 6870 فرکانس 900 مگاهرتز را در نظر گرفته است.

برای مقـایسـه‌ای کوتاه بین آنچه AMD مدعی شده که مدل‌های HD 6870 و HD 5850 تقریبا مشابه هستند بهتر است برخی خصوصیات فنی و فیزیکی این دو مدل را با هم مقایسه کنیم. استفاده از مدل HD 6870 به این دلیل است که این کارت گرافیکی عنوان حرفه‌ای‌ترین مدل AMD را در بازار دارد و حتی اگر کارایی آن نیز در این حد نباشد حداقل از نظر شماره مدل برترین کارت AMD در حال حاضر است. البته به طور حتم این مدل به زودی با کارت‌های حرفه‌ای‌تر این عنوان را از دست خواهد داد.

اندازه تراشه گرافیکی در HD 5850 در حدود 334 میلیمترمربع است در حالی که در مدل HD 6870 این اندازه به 255 میلیمتر مربع رسیده است. این نکته زمانی اهمیت پیدا می‌کند که فناوری ساخت تغیـیر کـرده باشـد. در حـالی که AMD همـچنان از هـمان فـناوری 40 نانومتری استفاده می‌کند و حتی از نظر مهندسی هسته نیز تفاوتی با مدل‌های پیشین دیده نمی‌شود.

بنابراین می‌توان گفت صرف نظر از آنچه که افزایش یا تناسب کارایی میان این دو مدل عنوان شده است حداقل از نظر فنی این گفته تایید نمی‌شود. خصوصا اینکه تعداد ترانزیستورهای تراشه جدید نیز در حدود 450 میلیون عدد کاهش داشته و به یک میلیارد و هفتصد میلیون ترانزیستور رسیده است.

بخش دیگری از این کارت‌ها که در مباحث راندمان کارت مورد تاکید قرار می‌گیرد بحث کارایی حافظه و تاثیر آن بر افزایش بازدهی است. در HD 6870 میزان پهنای باند حافظه 4/134 گیگابایت در ثانیه است. این مقدار اگرچه رقم پایینی نیست و حتی در اغلب موارد بالاتر از حد مورد نیاز کارت قرار دارد با این حال در مقایسه با HD 5850 که پهنای باند آن 6/153 گیگابایت در ثانیه است نشان می‌دهد پهنای باند کاهش پیدا کرده و این عامل نیز نمی‌تواند در افزایش کارایی کارت در مقابل HD 5850 موثر باشد.

تعداد SIMDها که خوشه‌های پردازشی اصلی در تراشه هستند از 18 عدد به 14 عدد کاهش پیدا کرده است و به همین دلیل تعداد هسته‌های پردازشی یا جریانی نیز از 1440پردازنده به 1120 پردازنده رسیده که طبیعتا می‌تواند کاهش قدرت پردازش را به همراه داشته باشد. در بحث پردازش نکته دیگری که با کاهش همراه بوده تعداد واحـدهـای پـردازش بـافـتی است که آنـها نیـز 56 واحد در کارت HD 6870 هستند در حالی که در مدل مشابه نسل قبلی که HD 5850 است این تعداد 16 واحد بیشتر بود. با این حال سایر موارد تغییر چندانی نداشته‌اند و حتی به‌رغم کاهش مواردی که در بالا عنوان شد میزان مصرف کارت در حالت فعال در حد همان 151 وات باقی مانده اما میزان مصرف در حالت غیرفعال هشت وات کاهش داشته و در حد 19 وات است.

در حال حاضر در هر دو مدل از کارت‌های معرفی شده برای سری HD 6800 از حافظه‌های GDDR5 استفاده می‌شود. البته فرکانس حافظه در این دو مدل متفاوت است و در حالت پایه فرکانس رم‌های گرافیکی در HD 6870 پنجاه مگاهرتز بیشتر است. در نهایت با محاسبه فرکانس موثر که ضریبی از عدد چهار را در کنار فرکانس قرار می‌دهد این فرکانس 4200 مگاهرتز است. در مدل HD 6850 این فرکانس 200 مگاهرتز کمتر است.

منبع : عصر ارتباط