در همایش IDF سال 2010 اینتل نخستین بار از تکنولوژی Light Peak سخن گفت. در ابتدا این تکنولوژی به عنوان یک مسیر فیزیکی بسیار سریع با سرعت10 گیگابایت بر ثانیه و بالاتر معرفی شد که توانایی همخوانی با سایر پروتکل‌های انتقالی در سایه یک فیبرنوری را داشت. از آنجایی‌که لایه فیزیکی نوری سرعت لازم برای این تکنولوژی را فراهم می‌کرد، نوع اتصالگر و لایه فیزیکی چندان مهم نبود چراکه عملیات‌های اصلی شامل ساخت سیگنال و مسیر در زیر لایه‌های آن انجام می‌شد. رویای اینتل برای این تکنولوژی، فراهم کردن یک رابط واحد با پهنای باند کافی برای برطرف کردن هم‌زمان نیازهای ارتباطی کاربر اعم از درگاه‌های DVI،HDMI،USB، اDisplay Port و SATA بود. در واقع با این تکنولوژی امکان اتصال انواع دستگاه‌ها به یک کامپیوتر با یک نوع اتصالگر واحد فراهم می‌شد. رویای اینتل با عرضه مک‌بوک‌‍پروهای 2011 به واقعیت پیوست، با این تفاوت که فعلا خبری از رابط فیبرنوری نبود و تکنولوژی نیز به Thunderbolt تغییرنام یافته است.

Thunder bolt

معرفی رسمی تاندربلت متقارن با عرضه نسخه 2011 مک‌بوک‌پروهای اپل بود که در هفته گذشته صورت گرفت. کابل و درگاه درنظر گرفته شده برای این تکنولوژی مشابه رابط Mini Display Port بوده با این تفاوت که کابل‌های تاندربلت برای هماهنگی با سیگنال‌سازی این تکنولوژی کمی فشرده‌تر است. Display Port انتخاب جذابی برای این کار محسوب شده چراکه در حال‌حاضر یکی از سریع‌ترین درگاه‌های ارتباطی موجود در کامپیوترها است. نسخه 2/1 تیم رابط توانایی انتقال داده‌ها با حداکثر سرعت 28/17 گیگابایت برثانیه برای کابلی با طول کمتر از سه متر را دارد. برای مسافت‌های طولانی‌تر قوانین فیزیکی محدودیت‌هایی ایجاد می‌کنند به طوریکه سرعت انتقال به شدت افت می‌کند.

در این شرایط مسیرهای نوری برتری قابل توجهی به مسیرهای الکتریکی دارند چرا که حرکت فوتون‌ها در مسیرهای طولانی‌تر و با افت سرعت کمتری نسبت به الکترون‌ها امکان‌پذیر است.

تاندربلت یک مسیر دوکاناله است که هر کانال توانایی انتقال موازی با حداکثر پهنای باند 10گیگابایت برثانیه را دارد. این به معنای پتانسیل 20گیگابایت برثانیه برای هرکدام از مسیرهای رفت و برگشت است.

تاندربلت از توپولوژی Daisy Chain برای اتصال دستگاه‌ها نیز پشتیبانی می‌کند که اتصال آنها را بسیار ساده می‌کند. به علاوه امکان انتقال توان الکتریکی توسط کابل رابط نیز درنظر گرفته شده که مقدار دقیق آن 10 وات اعلام شده است. با این حال هنوز اطلاعاتی در مورد نحوه تخصیص ولتاژ و شدت جریان روی مسیر در دسترس نیست.

ساختار تاندربلت

هدف تاندربلت ترکیب رابط‌های مختلف تحت یک رابط و مسیر واحد  است. برای رسیدن به این هدف، همانطور که در تصویر دیده می‌شود از پروتکل Display Port و PCI Express استفاده می‌شود. یک مسیر PCIe به مسیر تاندربلت ارتباط داده می‌شود که در نهایت می‌تواند ارتباط هر نوع کنترلری اعم از کنترلر SATA،LAN یا USB با مسیر تاندربلت را میسر کند. به لحاظ تئوری امکان ارتباط میان هر نوع کنترلر PCIe با کنترلر تاندربلت و استفاده از آن  به عنوان يک تبديل(adapter) وجود دارد.

در صورت نياز به تصوير از تراشه گرافيکي، از يک مسير مجزاي Display Port نيز مي‌توان استفاده کرد. همانطورکه در تصوير ديده مي‌شود، علاوه بر مسير مستقيم Display Port از کارت گرافيکي به يک مسير PCIe با پهناي باند x4 نيز نياز است.

در تصویر، کنترلر Thunderbolt که در مک‌بوک پروهای 2011 به کار گرفته شده، نشان داده می‌شود. کاربر در صورت تمایل می‌تواند نمایشگرهای مبتنی بر درگاه Mini Display Port را به رابط تاندربلت وصل کند و تنها از خروجی ویدویی آن استفاده کند.

آینده Thunderbelt

مک‌بوک‌‌پروهای 2011 اولین محصولات مجهز به تکنولوژی تاندربلت هستند. طبق اطلاعات موجود اینتل از سال 2012 این تکنولوژی را به طور گسترده وارد فضای کامپیوترهای دسکتاپ خواهد کرد. البته تاندربلت هم‌اکنون با رقبای جدی از جمله USB3.0 با سرعت 8/4 گیگابایت برثانیه مواجه است که با سرعت زیادی در کامپیوترهای دسکتاپ و لپ‌تاپ‌ها در حال گسترش هستند.

انتظار می‌رود که با توسعه تکنولوژی کابل‌های نوری و آماده‌سازی آنها برای استفاده گسترده در کامپیوترها، نسخه نوری تاندربلت نیز به کاربران معرفی شود. اینتل تحقق این تغییر را برای اواخر سال 2011 وعده داده است. در قسمت سخت‌افزار سازگار با این تکنولوژی نیز هنوز هیچ محصولی دیده نمی‌شود. با این حال شرکت‌هایی نظیر وسترن دیجیتال، LaCie و Promise از عرضه محصولات سازگار با تاندربلت خبر داده‌اند. به هر ترتیب تاندربلت هنوز در ابتدای راه است و تا تحقق کامل رویای اینتل برای یک رابط واحد راه زیادی باقی‌مانده است.

با ورود این تکنولوژی به فضای کامپیوترهای دسکتاپ، قطعا شاهد محصولات سازگار بیشتری خواهیم بود که از مزایای سرعت بالاترین رابط بهره خواهند بود.